28 stycznia 1924 roku w Radomiu przyszła na świat Maria Fołtyn. W Radomiu spędziła dzieciństwo i młodość. Tam uczyła się w Zakładach Naukowych Marii Gajl, ale bardzo szybko odkryła, że największą przyjemność daje jej śpiew. Podczas II wojny światowej śpiewała często w radomskich kościołach i na tajnych spotkaniach patriotycznych. Edukację muzyczną rozpoczęła tuż po zakończeniu wojny, w 1945 roku w Gdańsku. Równocześnie studiowała w Katowicach pod kierunkiem wybitnego śpiewaka, Adama Didura. W 1948 roku ukończyła szkołę w Gdańsku, ale przez kolejny rok kształciła się jeszcze studio muzyczno-dramatyczne Iwo Galla. Od 1950 roku mieszkała w Warszawie i pobierała dalsze lekcje śpiewu u Ady Sari (1950–1957). W latach 70., po zakończeniu kariery scenicznej, studiowała reżyserię w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Warszawie, którą ukończyła w 1973 roku.

Jeszcze podczas studiów zadebiutowała tytułową partią Halki w operze Stanisława Moniuszki, w Operze Leśnej w Sopocie. W tej partii wystąpiła niedługo potem na scenie Opery Śląskiej w Bytomiu (1949). Po tym występie wróciła do Gdańska, gdzie Iwo Gall przygotowywał inscenizację Halki na otwarcie Opery Bałtyckiej (24 sierpnia 1949). Podczas szóstego przedstawienia została zauważona przez Zdzisława Górzyńskiego i zabrana przez niego do Warszawy, gdzie została solistką Opery Warszawskiej, debiutując rolą Balladyny w operze Goplana Władysława Żeleńskiego.

W latach 60. występowała za granicą w niemieckich teatrach operowych: w Lipsku, Lubece i Hamburgu. Po powrocie do Polski w latach 1967–1970 była solistką Teatru Wielkiego w Łodzi. Była laureatką dwóch międzynarodowych konkursów wokalnych: w Vercelli (1956) i Chiararté (1957). Niemal całe swoje życie zawodowe Maria Fołtyn poświęciła propagowaniu twórczości Stanisława Moniuszki. Najpierw jako sopranistka z powodzeniem kreująca czołowe partie w takich operach Moniuszki, jak Halka, Hrabina czy Straszny dwór, potem jako reżyser operowy doprowadziła do wielu wystawień Halki i Strasznego dworu w wielu krajach większości kontynentów. Przekonana o potrzebie przypominana muzyki tego kompozytora, krzewienia wiedzy na jego temat, z żelazną konsekwencją walczyła o wprowadzanie muzyki Stanisława Moniuszki do repertuaru zagranicznych scen. Dzięki Marii Fołtyn wiodące tytuły Moniuszkowskich oper pokazano m.in. w Rumunii, Turcji, Brazylii, na Kubie, w Meksyku, Argentynie, Japonii, Stanach Zjednoczonych i Kanadzie.

W latach 1978–1998 była dyrektorem artystycznym Międzynarodowego Festiwalu Moniuszkowskiego w Kudowie-Zdroju. Z jej inicjatywy powołano także do życia Międzynarodowy Konkurs Wokalny im. Stanisława Moniuszki, którego pierwsza edycja odbyła się w 1992 roku w Warszawie. Do 2010 roku Maria Fołtyn była dyrektorem Konkursu. W 2019, roku 200-lecia urodzin kompozytora, odbyła się okrągła, dziesiąta edycja Konkursu.

W 1988 założyła w Warszawie Towarzystwo Miłośników Muzyki Moniuszki i została jego prezesem. W 1999 otrzymała tytuł Honorowego Obywatela Miasta Radomia, a 20 listopada 2000 – doktorat honoris causa Akademii Muzycznej im. Karola Lipińskiego we Wrocławiu. Za swą działalność otrzymała wiele nagród i wyróżnień.

Maria Fołtyn zmarła 2 grudnia 2012 w Warszawie. 10 grudnia 2012 w Teatrze Wielkim - Operze Narodowej wystawiona została trumna ze zwłokami artystki, przy której wartę pełnili artyści polskiej opery – śpiewacy, dyrygenci, pedagodzy. Artystkę pochowano na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.