W kilkusetletniej historii Warszawy ulica Stanisława Moniuszki jest stosunkowo nowa, gdyż liczy niewiele ponad sto lat. Wytyczona została w roku 1900, w związku z budową gmachu Filharmonii Warszawskiej na terenie zlikwidowanego Szpitala Dzieciątka Jezus. Dzięki staraniom Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego w tym samym roku nowej ulicy nadano imię wybitnego kompozytora. Rok 1900 był dla urbanistyki Warszawy momentem przełomowym. Rozpoczęto wówczas wiele inwestycji i wprowadzono równie wiele zasadniczych zmian planistycznych, które miały nadać miastu nowoczesną strukturę. Nowe rozplanowanie Śródmieścia i wkomponowanie weń budynku Filharmonii wiązało się z wyburzeniami części starej zabudowy i wytyczeniem nowych, szerokich, łatwo przejezdnych ulic. Kiedy z końcem XIX wieku zapadła decyzja o budowie Filharmonii, tereny Szpitala Dzieciątka Jezus zostały rozparcelowane pod nowe ulice. Tak powstały: ulica Stanisława Moniuszki, ulica Henryka Sienkiewicza i ulica księdza Gabriela Boduena, przedłużono także ulicę Jasną. Sam szpital został przeniesiony na ulicę Lindleya, gdzie mieści się do dzisiaj. Na poszpitalnym placu zbudowano również w 1900 roku siedzibę Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych.

Uroczyście otwarta w 1901 roku filharmonia szybko nadała ulicy Moniuszki szczególną rangę i zachęciła inwestorów do budowania przy niej reprezentacyjnych kamienic. Przy ulicy Moniuszki mieściło się kilka ważnych dla historii miasta i Polski adresów.

Pod numerem 2. mieścił się pensjonat Wandy Romanówny. Na drugim piętrze pensjonatu, w specjalnie przygotowanej kwaterze mieszkał w dniach 10-13 listopada 1918 roku Józef Piłsudski, którego przyjazd z Magdeburga do Warszawy stał się symbolicznym początkiem odzyskania przez Polskę niepodległości. W latach 1912-1914 na działce sąsiadującej z pensjonatem zbudowano siedzibę Banku Pierwszego Warszawskiego Towarzystwa Wzajemnego Kredytu. Zniszczony w czasie wojny, został odbudowany i rozbudowany. Obecnie jest siedzibą Warszawskiego Ośrodka Telewizyjnego. W 1930 roku pod ówczesnym numerem 10. wybudowano gmach włoskiego towarzystwa ubezpieczeń Riunione Adriatica di Sicurta. Mieściła się tutaj także znana restauracja Adria, jeden z najelegantszych lokali przedwojennej Warszawy, gdzie spotykali się członkowie rządu, przedstawiciele elit III Rzeczpospolitej oraz pisarze, poeci i artyści.

Zabudowa ulicy Moniuszki nie przetrwała walk powstania warszawskiego. Większość kamienic i kościół Imienia Jezus legły w gruzach, podobnie jak gmach Filharmonii Warszawskiej. Odtworzona po wojnie ulica imienia kompozytora ma inny przebieg niż jej historyczny trakt: zaczyna się przy Placu Powstańców Warszawy, biegnie przecinając ulicę Jasną, plac Emila Młynarskiego, jednego z inicjatorów budowy Filharmonii w Warszawie, następnie przez pasaż Witolda Rowickiego, dyrygenta i kompozytora i kończy się ślepo tuż przed ulicą Marszałkowską. Odbudowana Filharmonia ma także zupełnie odmienną od pierwotnej formę stylistyczną, od ulicy Moniuszki znajduje się wejście do jej Sali Kameralnej.

Ulica Stanisława Moniuszki, widok przedwojenny

Ulica Stanisława Moniuszki, widok obecny