Nauka muzyki w kościele Świętej Trójcy u Karola Augusta Freyera (1801 – 1883)
Od najmłodszych lat Stanisław Moniuszko wykazywał duży talent muzyczny. Podczas pobytu rodziny w Warszawie kształcił się nie tylko w słynnym Gimnazjum Pijarów, ale pobierał również nauki u młodego organisty kościoła ewangelickiego, Augusta Freyera (1801-1883). Ten pochodzący z miasteczka Oberschaar koło Annabergu Niemiec sprowadził się do Warszawy w 1827 roku, aby kontynuować studia muzyczne pod kierunkiem świetnego kompozytora, także Niemca z pochodzenia, Józefa Elsnera. Dzięki nauczycielowi Freyer zaprzyjaźnił się z innym jego uczniem, Fryderykiem Chopinem, który zaliczał go do grona swoich najbliższych przyjaciół. Freyer pozostał w Polsce już do końca życia, działając głównie jako pedagog muzyczny. Uznawany był też za najlepszego organistę stolicy. Jego działalność kompozytorska i pedagogiczna związana była przede wszystkim ze stanowiskiem organisty przy parafii ewangelickiej pod wezwaniem św. Trójcy.
Kościół Ewangelicko-Augsburski był najwyższą budowlą osiemnastowiecznej Warszawy. Decyzja o budowie świątyni dla warszawskiej gminy ewangelickiej zapadła już w 1773 roku. Architektem, który sporządził pierwsze plany budowy kościoła, był Efraim Schroeger, jednak ostatecznie król Stanisław August Poniatowski, który zastrzegł sobie prawo wyboru projektu świątyni, wskazał jako autora Szymona Bogumiła Zuga. Budowę kościoła rozpoczęto w kwietniu 1777 roku, a już dzień 2 lipca 1779 roku można uważać za oficjalną datę ukończenia prac budowlanych. Kościół jest jedyną zrealizowaną w Warszawie ideą świątyni centralnej, odwołującą się do rzymskiego Panteonu. Świątynię wzniesiono na planie krzyża greckiego, w który wpisana jest rotunda zwieńczona kopułą o średnicy 34 metrów. Na szczycie kopuły znajduje się charakterystyczna, okrągła nadbudówka z oknami, zwana latarnią.
W 1861 roku Stanisław Moniuszko, już jako dyrektor Opery, wspomógł gminę ewangelicką w zorganizowaniu koncertu charytatywnego na rzecz domu starców i sierot. Dwukrotnie powtórzony koncert odbył się 19 i 21 czerwca i zgromadził liczną publiczność. Na program koncertu wybrał Moniuszko głównie utwory polskich kompozytorów. Gazeta „Kurier Warszawski” donosiła: „Artyści i amatorowie nie szczędzili swych trudów. P. Dobrski równie porywał śpiewem swoim obecnych, wykonując Modlitwę utworu Stradelli, a wszystko to pod kierunkiem niezmordowanego dyrektora St. Moniuszki, któremu Towarzystwo zawdzięcza układ całego tego dzieła”. W następnych latach Moniuszko jeszcze kilkukrotnie organizował koncerty wraz z gminą ewangelicką.
Kościół w swej niemal niezmienionej formie dotrwał aż do wybuchu II wojny światowej. Mimo kilku remontów i niewielkich przekształceń, stanowił niezmienny element panoramy miasta. Niestety, już na początku września 1939 roku spłonął niemal w całości. Rekonstrukcja świątyni odbywała się w latach 1949–1957 według planów architekta Teodora Burschego. W roku 1951 kościół został przejęty przez Ministerstwo Kultury i Sztuki i przeznaczony na użytek Zarządu Filharmonii Warszawskiej jako miejsce reprezentacyjnych koncertów, zebrań oraz wystaw. Jednak w 1956 roku kościół zwrócono parafii Ewangelicko-Augsburskiej.
Kultywując muzyczną tradycję tego miejsca, od ponad dekady parafia Ewangelicko-Augsburska organizuje Międzynarodowy Festiwal Muzyki Organowej i Kameralnej; w kościele odbywa się także wiele innych koncertów.
Kościół Ewangelicko – Augsburski w 1781r.
Kościół Ewangelicko – Augsburski, widok obecny