Podstawowym założeniem XV Międzynarodowego Festiwalu Muzycznego Sacrum Non Profanum 2019 realizowanego w Szczecinie, Berlinie, Łobzie i Trzęsaczu było przede wszystkim w Roku Stanisława Moniuszki, przybliżenie dorobku artystycznego „ojca polskiej opery narodowej”, wybitnego kompozytora, dyrygenta, organisty, pedagoga i patrioty.

Dzieła S. Moniuszki interpretowało w Szczecinie – w Filharmonii im. Mieczysława Karłowicza, Domu Kultury „13 Muz”, Operze na Zamku, bazylice archikatedralnej św. Jakuba Apostoła, w Berlinie w bazylice św. Ana Chrzciciela, w Łobzie – w kościele Najświętszego Serca Jezusowego oraz Hali widowiskowo-sportowej, a także przed słynnymi trzęsackimi ruinami kościoła św. Mikołaja w sumie ponad pięciuset muzyków, wśród nich m.in.:

• instrumentaliści: Tymon Chruściel i Roksana Wawrzyniecka – pianiści, Grzegorz Szymiec – gitarzysta, Magdalena Jakubska-Szymiec – saksofonistka, Michał Gajda – akordeonista, Joachim Rufael – trębacz, Filip Presseisen – organista, zespół Raschèr Saxophone Quartet;

• wokaliści: Joanna Tylkowska-Drożdż – sopran, Kinga Borowska, Ewa Filipowicz i Gosha Kowalińska – mezzosoprany, Pavel Tolstoy, Szymon Tritt i Tomasz Zagórski – tenory, Bartłomiej Kłos, Janusz Lewandowski, Leszek Skrla – barytony oraz E. Piotrowski – bas;

• Chór Akademicki im. prof. Jana Szyrockiego Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie;

• Orkiestry: Symfoniczna Lwowskiej Narodowej Filharmonii, a także dęte z Białorusi, Niemiec i Polski;

• dwunastu dyrygentów z Armenii, Belgii, Białorusi, Izraela, Niemiec, Rosji, Polski i Ukrainy: Franz Altstetter, Armn Aslanyan, Bohdan Boguszewski Piotr Kazimierz, Dariusz Ledzion, Jurij Merkulow, Aleksander Nicziparowicz, Józef, Ratajczak, Patrick Scheel, Volodymir Syvokhip, Szymon Wyrzykowski i Jurij Zdrogov.

Z gorącym przyjęciem melomanów spotkało się wykonywanie wersji koncertowej opery Straszny dwór oraz kompozycji Litanie ostrobramskie nr 1 i 4, improwizacji organowej nt. preludium Gorzkie żale, słynnej Prząśniczki przedstawionej w nowym opracowaniu zespołu Raschèr Saxophone Quartet i gitarzysty Michała Gajdy.

Nagrodę Grand Prix SAWP za najlepsze wykonanie utworów Patrona Festiwalu – Stanisława Moniuszki otrzymał dyrygent – Szymon Wyrzykowski, dyrektor artystyczny Chóru Akademickiego im. prof. Jana Szyrockiego Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie.
Kinomani, w najstarszym kinie świata, czyli w szczecińskim Pionierze 1907, z zainteresowaniem obejrzeli zdigitalizowaną wersję przedwojennej Halki i oryginalny Straszny dwór z roku 1936, w reżyserii Leonarda Buczkowskiego.

Wiedzę o kompozytorze pogłębiano podczas paneli dyskusyjnych – „Stanisław Moniuszko twórca polskiej opery narodowej” i „Trafić z muzyką pod strzechy”. Wspaniałym dopełnieniem spotkań była wystawa Jana Szczepkowskiego, twórcy m.in. pomnika Stanisława Moniuszki, odsłoniętego przed gmachem Teatru Wielkiego w Warszawie w roku 1965, a także finałowy koncert popularnych utworów Patrona festiwalu, zaaranżowanych po raz pierwszy na orkiestry dęte.

Tegoroczny festiwal zrealizowano zgodnie z planem przede wszystkim dzięki fantastycznej publiczności, gościnnym mieszkańcom miast, wiernym melomanom, przyjaciołom, sponsorom, a szczególnie Patronom Honorowym, Panom: Piotrowi Glińskiemu – Ministrowi Kultury i Dziedzictwa Narodowego RP, Olgierdowi Geblewiczowi – Marszałkowi Województwa Zachodniopomorskiego, Piotrowi Krzystkowi – Prezydentowi Miasta Szczecin, a także JE ks. abp. Andrzejowi Dziędze – Metropolicie Szczecińsko-Kamieńskiemu.

Festiwal dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury w ramach programu „Moniuszko 2019 – Promesa”, realizowanego przez Instytut Muzyki i Tańca, a także współfinansowano budżetu Miasta Szczecin, Województwa Zachodniopomorskiego, Zarządu Morskich Portów Szczecin i Świnoujście oraz Przedsiębiorstwa Farmaceutycznego Lekam.

W gronie współpracowników i doradców wydarzenia byli m.in. przedstawiciele Opery na Zamku, Zamku Książąt Pomorskich, Filharmonii im. Mieczysława Karłowicza w Szczecinie, Łobeskiego Domu Kultury, liczni wolontariusze, a także osoby oddane bez reszty sprawom festiwalu. Dzięki Nim impreza stała na wysokim artystycznym poziomie i zaliczana jest niezmiennie od wielu lat do najważniejszych letnich festiwali muzycznych w Europie.