4 czerwca 1872 roku zmarł Stanisław Moniuszko. O okolicznościach śmierci kompozytora pisała w swoim artykule Agnieszka Topolska:

"4 czerwca 1872 r. Stanisław Moniuszko wstał, jak zwykle, bardzo wcześnie. Poszedł prawdopodobnie na mszę do Wizytek, a potem być może do cukierni Kocha, gdzie zwykł był pijać herbatę. Wiadomo, że poszukiwano go w Instytucie Muzycznym, gdzie miał wystawić świadectwa ukończenia kursu harmonii. Nie pojawił się na czas w Instytucie, do teatru zajrzał ponoć tylko na chwilę, gdzie trwały przygotowania do premiery Fausta Gounoda. Faktem jest, że przed południem, wszyscy wskazują na godz. 10.00, zasłabł na schodach swego domu przy Mazowieckiej 3 w Warszawie. Zawołani lekarze nie mogli dojść ze sobą do porozumienia. Proponowano upuszczenie krwi, inni chcieli stawiać bańki, a jego najbliższy lekarz nalegał po prostu na odpoczynek. Po lekkim oprzytomnieniu w okolicach wieczora kompozytor zmarł. Diagnoza: atak serca. Była godz. 18.00".

Pogrzeb kompozytora, który odbył się 7 czerwca, stał się demonstracją patriotyczną. Przybyło na nią kilkadziesiąt tysięcy mieszkańców Warszawy.

4 czerwca 2019 roku o godz. 12 w bazylice św. Krzyża w Warszawie odprawiona została msza święta w związku z rocznicą śmierci Stanisława Moniuszki. Liturgiczną oprawę muzyczną przygotował zespół artystyczny Polskiej Opery Królewskiej, który wykonał Mszę Es-dur kompozytora. Zespołem wokalnym i orkiestrą POK dyrygowała Lilianna Krych. Jako soliści wystąpili: Małgorzata Grzegorzewicz-Rodek, Aneta Łukaszewicz, Leszek Świdziński i Piotr Chwedorowicz. Wydarzenie współorganizowało Warszawskie Towarzystwo Muzyczne im. Stanisława Moniuszki oraz Towarzystwo Przyjaciół Muzyki Moniuszki.