aut. Wladyslaw Walkiewicz, Tytus Maleszewski, 1892, Polona

17 January

W ten mroźny zimowy dzień w 1965 roku odsłonięto przed odbudowanym gmachem warszawskiego Teatru Wielkiego pomnik Stanisława Moniuszki projektu Jana Szczepkowskiego. Monument domknął przestrzeń odbudowanego ze zgliszczy wojennych plac Teatralny z potężną bryłą Teatru Wielkiego stanowiącego rozbudowany według projektu Bohdana Pniewskiego gmach Corazziański. Przed Teatrem stanęły w 1965 roku pomniki dwóch twórców polskiego teatru narodowego – Wojciecha Bogusławskiego przed skrzydłem, w którym swą siedzibę ma Teatr Narodowy, i Stanisława Moniuszki, twórcy polskiej opery narodowej.

Stanisław Moniuszko w płaszczu i stojącą obok jego nóg lirą korbową, atrybutem stawiającym tego kompozytora w ścisłej relacji do kultury tradycyjnej i charakterystycznej dla niej postaci wędrownego lirnika, który pełni funkcję strażnika pamięci i wspólnoty. Pomnik Moniuszki dłuta Szczepkowskiego wykonany został z materiałów pochodzących z rozebranego soboru św. Aleksandra na Placu Saskim.